ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΣΙΝΑ ΚΑΙ Η ΟΡΓΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ

Το σύμβολο ειρήνης που υπογράφτηκε το 1979 μεταξύ Ισραήλ και Αιγύπτου, ενέπνευσε τον Βέλγο καλλιτέχνη Ζαν Βεράμ να δημιουργήσει γιγαντιαίες εικαστικές εγκαταστάσεις στην Αίγυπτο, μέσα στην έρημο του Σινά. Η σημερινή εικόνα τους, παρά τη φυσιολογική φθορά, παραμένει επιβλητική και υπέροχα ενδιαφέρουσα

Από τότε που ο Μωυσής διέσχισε με το λαό του τη χερσόνησο του Σινά κρατώντας τις Δέκα Εντολές υπό μάλης, κύλησε πολύ νερό στο αυλάκι. Ολους τους αιώνες που μεσολάβησαν, αυτό το τριγωνικό κομμάτι βραχώδους ερήμου που βρίσκεται μεταξύ Αφρικής και Ασίας έγινε θέατρο ανάπτυξης και συνάντησης των τριών μεγάλων μονοθεϊστικών θρησκειών. Για να το περιγράψουμε καλύτερα, ας σκεφτούμε το εξής: στην κορυφή του όρους Σινά, εκεί που ο εβραίος Μωυσής παρέλαβε τις Δέκα Εντολές, τώρα είναι χτισμένο ένα χριστιανικό εκκλησάκι κι ένα μικρό τζαμί.

Τα χρωματιστά πετρώματα είναι διασκορπισμένα σε μια περιοχή εύρους περίπου 40 χιλιομέτρων Τα χρωματιστά πετρώματα είναι διασκορπισμένα σε μια περιοχή εύρους περίπου 40 χιλιομέτρων Περίπου 15 χλμ. μακριά από το σημείο-ορόσημο για το Σινά, το μοναστήρι της Αγίας Αικατερίνης, βρίσκεται η Μπλε Ερημος. Πρόκειται για ένα οροπέδιο σε υψόμετρο 1.400 που περιβάλλεται από κορυφές οι οποίες ξεπερνάνε σε ύψος τα 2.000 μέτρα. Ωστόσο, το όνομα «μπλε έρημος» δεν προέκυψε από το, αναμφίβολα υπέροχο, γαλάζιο του ουρανού ούτε από κάποιο πέτρωμα με μπλε χρώμα. Το όνομα αυτό είναι αποτέλεσμα ανθρώπινης παρέμβασης.

Μπλε και μαύρο χρώμα χρησιμοποίησε ο καλλιτέχνης για να βάψει τα πετρώματα Μπλε και μαύρο χρώμα χρησιμοποίησε ο καλλιτέχνης για να βάψει τα πετρώματα Σε ολόκληρη τη μακραίωνη ιστορία του το Σινά γνώρισε αντιπαραθέσεις και πολέμους, με αποκορύφωμα το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, που έγινε το αντικείμενο διεκδίκησης μεταξύ Αιγύπτου και Ισραήλ.

Η εικαστική παρέμβαση αγκαλιάστηκε από τους Βεδουίνους Η εικαστική παρέμβαση αγκαλιάστηκε από τους Βεδουίνους Η ιστορία λοιπόν αρχίζει πριν από τριάντα χρόνια ακριβώς. Στις 26 Μαρτίου του 1979 υπογράφτηκε στην Ουάσινγκτον, ύστερα από πολλά χρόνια αιματηρής διαμάχης, ένα ιστορικής σημασίας σύμφωνο ειρήνης με το οποίο το Ισραήλ παραχώρησε τη χερσόνησο του Σινά στην Αίγυπτο. Το γεγονός αυτό έδωσε το ερέθισμα στον Βέλγο καλλιτέχνη Ζαν Βεράμ (Jean Verame) να τιμήσει την έννοια της ειρήνης με γιγαντιαίες εικαστικές εγκαταστάσεις μέσα στην έρημο του Σινά. Επειτα από περίπου ενάμιση χρόνο «τρεξίματος» κι εμπλοκής με τη γραφειοκρατία, εξασφάλισε την πολυπόθητη άδεια από τις αιγυπτιακές αρχές, η οποία προήλθε από τον ίδιο τον τότε πρόεδρο της Αιγύπτου, Ανουάρ Σαντάτ.

Ο Βεράμ κατέφθασε στο οροπέδιο Χαλαουί (Hallawi), όπως λεγόταν τότε η περιοχή, τον Οκτώβριο του 1980, πάνω σ' ένα φορτηγό φορτωμένο με επτά τόνους μπλε και τρεις τόνους μαύρη μπογιά, που του προμήθευσε ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών, συμμετέχοντας με τον τρόπο αυτό στο εγχείρημα.

Πολύμηνη εργασία χρειάστηκε για το αποτέλεσμα της Μπλε Ερήμου Πολύμηνη εργασία χρειάστηκε για το αποτέλεσμα της Μπλε Ερήμου Εργάστηκε με τον Γάλλο βοηθό του για αρκετούς μήνες, βάφοντας συμπλέγματα βράχων και μετατρέποντάς τα έτσι σε μνημειώδεις, τεραστίων διαστάσεων, εικαστικές εγκαταστάσεις. Οι εγκαταστάσεις αυτές είναι διασκορπισμένες σε μια περιοχή περίπου 40 τ.χλμ. και συχνά απέχουν η μία από την άλλη πολλές εκατοντάδες μέτρα. Η επιλογή του μπλε χρώματος και ο συνδυασμός με το μαύρο φαίνεται πως οφείλεται στο προσωπικό γούστο του καλλιτέχνη, ο οποίος με τον τρόπο αυτό έκανε ένα σχόλιο για την ειρήνη. Πολύ ενδιαφέρων όμως είναι και ο τρόπος που οι ντόπιοι Βεδουίνοι αγκάλιασαν την προσπάθειά του. Ο ίδιος και ο βοηθός του από την πρώτη στιγμή τέθηκαν υπό την προστασία τού σεΐχη της περιοχής. Τα βράδια γύρω από την απαραίτητη, λόγω κρύου, φωτιά μαζεύονταν ντόπιοι Βεδουίνοι, αφού το οροπέδιο αποτελεί σταθερό σημείο κατασκήνωσης για πολλούς απ' αυτούς. Ενδιαφέρουσα είναι η μαρτυρία ενός από τους Βεδουίνους: «Είναι χρώμα (το μπλε) ευγενές και σπάνιο. Οταν το βλέπω, ο νους μου τρέχει στη θάλασσα. Ζήτησα από τον κύριο Ζαν να βάψει και το σπίτι μου μπλε, αλλά αρνήθηκε. Είναι χρώμα που ο λαός μου το αγαπάει γιατί φοβερίζει και διώχνει μακριά τα κακά πνεύματα».

Εδώ έχει βάλει το χέρι της η φύση. Φυσικά τα απρόοπτα δεν έλειψαν, με κορυφαίο ότι αναγκάζονταν να σταματούν τη δουλειά τους όχι μόνο από τις αναμενόμενες αμμοθύελλες, αλλά και από τις αναπάντεχες... χιονοθύελλες!

Μία άλλη προσπάθεια βεβήλωσης της ερήμου Σινά είναι και ο παρακάτω κινηματογράφος!

Όταν κανείς το πρωτοαντικρίσει, θα πιστέψει ότι πρόκειται για… λανθάνουσα όαση. Όμως, όντως βρίσκεται εκεί. Ένα εγκαταλελειμμένο θερινό σινεμά, στη μέση της αιγυπτιακής ερήμου Σινά, βρίσκεται εκεί με φθαρμένες ξύλινες θέσεις από το 2000 περίπου. Και αυτόματα έρχεται η ερώτηση: μα ποιος σκέφτηκε να κάνει έναν κινηματογράφο στη μέση του πουθενά, κυριολεκτικά;

Η απάντηση είναι ένας πλούσιος Γάλλος, του οποίου ήρθε η εν λόγω φαεινή ιδέα κατά την πρώτη επίσκεψη του στην αχανή έρημο.  Έτσι πήγε πίσω στο Κάιρο, αγόρασε καθίσματα και εξοπλισμό προβολής από έναν παλιό κινηματογράφο με σκοπό να δημιουργήσει το End of the World Cinema.

Διοργάνωσε μάλιστα και μεγάλο πάρτι για τα εγκαίνια, μόνο που, θες από σαμποτάζ, θες από ατυχία, κάηκε η μηχανή προβολής και ταινία δεν προβλήθηκε ποτέ.

Οι δυσαρεστημένοι Αιγύπτιοι έφυγαν και δεν ξαναγύρισαν ποτέ και ο εύπορος Γάλλος –που παραμένει ανώνυμος μέχρι σήμερα- εγκατέλειψε απογοητευμένος το μεγαλόπνοο σχέδιό του… Μέχρι σήμερα, κάποιοι ελάχιστοι ξεναγοί δείχνουν το σινεμά-φάντασμα σε τουρίστες.

Πείτε μου τι δεν καταλάβατε;

Άσωτος Υιός.